Satans cabinet
Agmon van der Veen’s werk kan in vijf periodes ingedeeld worden, gebaseerd op essentiële veranderingen in zijn artistieke stijl:
1. De eerste periode kan de “Post Bezalelperiode” genoemd worden
Hierin bevinden zich twee fases: de figuratieve expressionistische stijl (“Familie in de Woestijn” en “Figures in black cylinders”) en later een abstract kubisme (“The eternal Jew”). Olieverfschilderijen, geschilderd in lagen die een indrukwekkende structuur creëren met sterke introverte kleuren onder een doorzichtige bruinrode kleurvariant, die het schilderij dempen, waardoor een mysterieuze sfeer ontstaat. Wij zien een diversiteit aan composities. Ze zijn fascinerend en dynamisch en maken op de kijker een schitterende complexe expressieve indruk.
2. De tweede periode – in Beer-Sheva:
Hier ontstaan schilderijen als “A girl in green”, “Women in a window”, “Nude in red and green”. De volumineuze figuren zijn beïnvloed door de Japanse schilderkunst in een semi-figuratieve kubistische stijl, geïnspireerd door de oorlogen in Korea en Vietnam. De bruine kleuren verdwijnen en de basis van rood, blauw en primair groen verschijnt op de grote draagvlakken. De composities zijn fascinerend door hun vaste afstanden en door de omvang van de figuren, maar ook door de figuratieve tint die geïntroduceerd is in deze basisvormen.
3. De houtskool tekeningen
Hoewel een stijl op zich vormen, blijven ze toch verwant aan zijn olieverfschilderijen. Zijn houtskooltekeningen zijn figuratieve, expressieve afbeeldingen van mensen of dieren: een duif, een vrouw, kinderen. Vervaardigd met een accurate tekentechniek in een schematische compositie, met ritmische bewegingen van een trefzekere hand die de houtskooltechniek beheerst en objecten creëert met een harmonieuze hechte textuur. In de loop der tijd voert hij spanningsvelden op tot een abstract niveau.
4. Tel-Aviv periode
In die periode maakt Agmon een doorbraak met een unieke stijl: Impressionistische/expressionistische abstractie. De stijl is kenmerkend door de veelomvattende streken van de kwast,punten en lijnen als bij de Pointillisten (Seurat, Signac). In fauvistische kleuren creëert hij een lyrische textuur van diep donkere schaduwen met een spontane schetsvariatie. Herinneringen aan kinderjaren, landschappen tegen een donkere achtergrond en het onheil van niet voorspelde verwachtingen weerspiegelen een zeer donkere periode van de mensheid. In deze serie schilderijen zijn nummers en letters gebruikt die gekerfd staan in de armen van de slachtoffers, nummers die getatoeëerd zijn en die terug doen denken aan een tijd die ons niet veel heeft geleerd. Deze schilderijen, die uitbarsten in emotie, vormen zijn afrekening met verdrongen herinneringen. Toch blijft hij een kunstenaar met een breed ontwikkeld sociaal gevoel voor de mensheid, waarbij hij een lyrische distantie weet te bewaren, ondanks de stortvloed van emoties, symbolisch uitgevoerd door vormen, kleur, vlekken en lijnen in de eeuwenlange traditie van de schilderkunst.
5. De Nederlandse periode kunnen wij in drieën onderverdelen:
• Landschappen in witte kleuren getiteld “Wit Woestijn”.
• Abstracte zwart-wit pentekeningen met vlekken of vierkante variaties als verwijzing naar het landschap.
• En als derde: – voortekens van zijn tegenwoordige stijl – schilderijen op grote doeken, bruisend van de expressie. Gedaantes met open mond, snakkend naar lucht, starend naar de leegte. Expressieve werken zoals de echo van de vermaarde schilder James Ensor. Angstaanjagende gedaantes, afschuwelijk en lelijk, vermoeiend glimlachende maskers van de clown.
Het is Agmon gelukt om een omgekeerde reactie op het tragische bestaan van de mensheid op te wekken, door de kijker door de intensiviteit van kleuren en vormen naar de macabere komedie te verplaatsen.
Igal Vardi, psychologist, graphologist, painter and writer